وقتی در موقعیت استرس‌زایی مانند ارائه یک سخنرانی در محل کار یا مواجهه با یک راننده عصبانی در جاده قرار می‌گیرید، بدن شما به صورت فیزیکی واکنش نشان می‌دهد. ممکن است متوجه شوید که قلبتان تند می‌زند، شروع به عرق کردن یا لرزیدن می‌کنید و عضلاتتان منقبض میشود. این سیستم عصبی خودکار بدن شما یا پاسخ "جنگ یا گریز" است که به کار می‌افتد.
این واکنش، یک تکنیک عالی برای بقا برای اجداد ما در مواجهه با موقعیت‌های تهدیدکننده زندگی بود - آماده‌سازی آنها برای فرار از خطر یا مبارزه با یک تهدید. این میتواند برای انسان‌های امروزی نیز مفید باشد، مانند زمانی که شما به سرعت از مسیر منحرف می‌شوید تا از برخورد با ماشینی که از روبرو می‌آید جلوگیری کنید.
متأسفانه، این واکنش استرس ارثی میتواند بدون هشدار در افراد مستعد ایجاد شود و باعث حمله پانیک شود. حملات پانیک باعث ترس بیش از حد و علائم چالش برانگیزی می‌شوند که با هرگونه تهدید یا خطر واقعی تناسب ندارند. درک علائم حمله پانیک و یادگیری استراتژی‌های مقابله میتواند به شما در مدیریت یک دوره دشوار کمک کند.
حمله پانیک چیست؟
حمله پانیک دوره‌ای است که در آن فرد موج ناگهانی ترس و اضطراب را تجربه می‌کند، اغلب در موقعیتی که هیچ تهدید یا خطر واقعی وجود ندارد. این حادثه میتواند از چند دقیقه تا یک ساعت طول بکشد و معمولاً با علائم جسمی مانند تعریق و ضربان قلب بالا همراه است.
اگر از حملات پانیک رنج می‌برید، این ممکن است نشانه‌ی یک مشکل سلامت روان دیگر مانند اختلال پانیک باشد. با این حال، همه افرادی که حمله پانیک را تجربه می‌کنند، به اختلال پانیک مبتلا نمی‌شوند. حملات پانیک همچنین میتواند در افرادی که دارای سایر بیماری‌های روانی مانند افسردگی ، اختلال اضطراب اجتماعی و اختلال استرس پس از سانحه هستند، رخ دهد.
اختلال هراس
افراد مبتلا به اختلال پانیک از حملات پانیک مکرر رنج می‌برند. سایر ویژگی‌های اختلال پانیک شامل حملات مداوم است.
- نگرانی از حملات آینده
- ترس از دست دادن کنترل
- نگرانی از اینکه حملات پانیک باعث آسیب شوند (مانند ایجاد حمله قلبی).
در نهایت این ترس منجر به تغییراتی در زندگی روزمره شما میشود. به عنوان مثال، ممکن است از ترس حمله مجدد، از سفر یا رویدادهای اجتماعی اجتناب کنید. این رفتارهای اجتنابی شروع به تأثیر منفی بر شغل، روابط، سرگرمی‌ها و رفاه کلی شما می‌کنند.
اختلال هراس یک بیماری روانی شایع است که تخمین زده میشود تقریباً ۵٪ از جمعیت ایالات متحده را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علائم حملات پانیک
حملات پانیک به طور ناگهانی و شدید رخ می‌دهند - ممکن است قبل از شروع حمله، فقط کمی اضطراب یا حتی آرامش داشته باشید. علامت اصلی حمله پانیک، احساس شدید ترس یا ناراحتی است. این احساس معمولاً چند دقیقه طول می‌کشد اما ظرف یک ساعت فروکش می‌کند.
حملات پانیک همچنین با علائم و نشانه‌های فیزیکی اضطراب همراه هستند . این علائم عبارتند از:
- ضربان قلب سریع
- عرق کردن
- لرزیدن
- احساس تنگی نفس
- درد یا ناراحتی قفسه سینه
- حالت تهوع یا ناراحتی معده
- احساس سرگیجه یا غش
- احساس بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن در بدن
- احساس می‌کنید کنترل خود را از دست می‌دهید
- احساس جدایی از بدن یا واقعیت خود
- احساس اینکه ممکن است بمیرید.
چه چیزی میتواند حمله پانیک را تحریک کند؟
حملات پانیک می‌توانند در غیاب هیچ علت یا محرکی رخ دهند. در نتیجه، بسیاری از حملات پانیک غیرمنتظره هستند و شما همیشه نمی‌توانید زمان وقوع آنها را پیش‌بینی کنید.
در موارد دیگر، حملات پانیک ممکن است توسط عوامل استرس‌زای خارجی ایجاد شوند. فردی که مبتلا به اختلال پانیک است، ممکن است این عوامل استرس‌زا را جدی‌تر از تهدید واقعی آنها درک کند.
نمونه‌هایی از محرک‌های بالقوه عبارتند از:
- موقعیت‌های اجتماعی مانند مهمانی‌ها و جلسات
- اجراهای فردی مانند سخنرانی
- موقعیت‌ها، اشیاء یا فعالیت‌هایی که باعث ترس یا اضطراب می‌شوند مانند ارتفاع، هواپیما یا سوزن
- حوادث آسیب‌زا مانند آسیب‌های جسمی یا عاطفی
- یادآوری‌ها یا خاطرات رویدادهای آسیب‌زای قبلی.
علاوه بر این، فعالیت‌ها و مواد خاصی می‌توانند بدن را به روشهای مشابه استرس حاد واقعی تحریک کنند و واکنش جنگ یا گریز شما را تحریک کنند و باعث علائمی شبیه به وحشت شوند که می‌توانند یک حمله وحشت تمام عیار را ایجاد کنند. مثال‌ها عبارتند از:
- مصرف بیش از حد کافئین
- سوء مصرف الکل و ترک آن
- ورزش شدید بدنی.
مشاوران تمایل دارند بیشتر بر ارائه راهنمایی، پشتیبانی و راهکارهای عملی برای مقابله با عوامل استرس‌زای زندگی، گذارها یا مسائل مربوط به روابط تمرکز کنند
تفاوت روانشناس و روانپزشک چیست؟
روانپزشکان پزشکانی هستند که در سلامت روان تخصص دارند. آنها می‌توانند بیماری‌های سلامت روان را تشخیص دهند، دارو تجویز کنند و اغلب برای مراقبت‌های یکپارچه با روانشناسان و پزشکان عمومی همکاری نزدیکی دارند.
روانشناسان بالینی آموزش‌های پیشرفته‌ی تحصیلات تکمیلی (معمولاً کارشناسی ارشد یا دکترا) را در تشخیص و درمان بیماری‌های پیچیده‌ی سلامت روان گذرانده‌اند. آنها توسط AHPRA در حوزه‌ی روانشناسی بالینی تأیید شده‌اند و اغلب با مسائل شدیدتر یا بلندمدت‌تر کار می‌کنند.