اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) یک اختلال سلامت روان است که در آن فرد در چرخه ای تکراری از وسواس ها (یا تهدیدهای درک شده) و اجبار گرفتار می شود . که رفتارهایی برای تسکین ناراحتی همراه با وسواس هستند. این افکار ناخواسته و مزاحم هستند و می توانند تأثیر قابل توجهی در زندگی روزمره داشته باشند.
حدود دو تا سه درصد استرالیایی ها به اختلال وسواس فکری-اجباری مبتلا هستند.
OCD می تواند هر فردی را در هر سنی تحت تاثیر قرار دهد و می تواند بسیار طاقت فرسا باشد. وسواس‌ها می‌توانند نقش بسیار مداخله‌ای در زندگی یک نفر داشته باشند، در حالی که رفتار پاسخ، اجبار آنها. می توانند به حدی حاد شوند که بخش زیادی از وقت فرد را در بر بگیرند و توانایی او را برای انجام فعالیت های روزانه محدود کنند.
وسواس چیست؟
وسواس ها ترس های ناخواسته و مزاحم (یا تهدیدات درک شده)، اصرارها یا تصاویری هستند که دائماً تکرار می شوند و می توانند باعث ناراحتی شدید شوند. به نظر می رسد که این احساسات خارج از کنترل فرد است و می تواند افراد را به طرق مختلف تحت تأثیر قرار دهد - از ناراحتی و ناراحتی جزئی گرفته تا انزجار و وحشت.
وسواس‌های فکری ممکن است گاهی برای دیگران بی‌اهمیت به نظر برسند، اما برای افرادی که از OCD رنج می‌برند، بسیار واقعی هستند و می‌توانند تأثیر قابل‌توجهی بر سلامتی فرد داشته باشند. حتی اگر فرد مبتلا به OCD تشخیص دهد که این احساسات منطقی نیستند، اغلب رسیدگی به آنها دشوار است - این احساسات تمایل دارند به چالش های منطقی پاسخ ندهند.
در درازمدت، این اضطراب می‌تواند منجر به هوشیاری بیش از حد برای تهدیدات بالقوه و رفتار ریشه‌دار شود که بر نیاز شدید به کنترل تکیه دارد - کارها باید به روش خاصی انجام شوند یا ممکن است باعث ایجاد ناراحتی شوند.
برخی از وسواس های رایج در OCD عبارتند از:
- آلودگی - نگرانی در مورد میکروب ها یا بیماری های حمل شده در مواد طبیعی، مایعات بدن، مواد خطرناک یا مواد شیمیایی رایج
- ترس از اینکه علت یا مقصر صدمه ای باشد که ممکن است در اثر تصادف ایجاد شود، مانند آتش سوزی یا افتادن شخصی
- ترس از از دست دادن کنترل انگیزه هایی که آنها را از صدمه زدن به خود یا دیگران باز می دارد، مانند توهین یا فحش دادن به دیگران، یا دزدی.
- وسواس های کمال گرا مانند نیاز به یکنواختی یا دقت
- ترس از دست دادن اقلام، حافظه یا به خاطر آوردن اطلاعات
- افکار، تصاویر یا تکانه های جنسی ناخواسته
- وسواس های مذهبی یا معنوی مانند نگرانی شدید در مورد کفر، اخلاق یا گناه
- خرافات
اجبار چیست؟
اجبار افکار، اعمال یا رفتارهایی هستند که برای غلبه بر وسواس محرک یا تسکین ناراحتی احساس شده در مورد یک وسواس در نظر گرفته شده است. این اجبارها اغلب تکراری هستند و می توانند به طور موقت از شرم، اضطراب یا احساس گناهی که اغلب با افکار وسواسی همراه است، تسکین دهند. در بسیاری از موارد، اجبار با وسواس همراه است، به عنوان مثال، ترس از آلودگی و تشریفات شستشو، یا ترس از ایمنی و رفتارهای بازرسی مکرر.
برخی از اجبارهای رایج در OCD عبارتند از:
- شستشو و تمیز کردن بیش از حد - از جمله بدن خود، وسایل خانه یا هر سطحی که معمولاً استفاده می شود
- اقدامات بیش از حد برای جلوگیری از انتقال میکروب ها مانند استفاده از وسایل محافظ برای لمس وسایل معمولی
- "بررسی" مداوم برای اشتباهات و خطرات احتمالی تصادف، از جمله ارزیابی بیش از حد اقدامات و گفتگوها
- اعمال فیزیکی مانند چک کردن مداوم اعضای بدن، ضربه زدن یا پلک زدن
- تکرار مداوم به عنوان مثال بازخوانی یا بازنویسی، انجام چندین کار مانند قفل کردن و باز کردن قفل درب بارها یا
- برای اطمینان از اینکه چیزی به روش "درست" تنظیم شده یا انجام می شود، تا حد زیادی انجام دهید.
اثرات دیگر
افراد مبتلا به OCD اغلب بیماری خود را از دیگران پنهان می کنند، زیرا افرادی که از این وضعیت رنج می برند اغلب از رفتار خود احساس شرمندگی زیادی می کنند. این شرم می تواند وضعیت را بدتر کند و کمک به موقع را به تاخیر بیندازد. همچنین می‌تواند بر فعالیت‌های اجتماعی، کار و مطالعه تأثیر بگذارد، زیرا می‌تواند رفتار اجتنابی مانند خانه نشینی را به خود جلب کند.
OCD اغلب با سایر مشکلات سلامت روان مانند افسردگی و اشکال مختلف اضطراب همراه است .برای ارتباط با مرکز روانکاوی خوب درتهران با گروه ویان تماس بگیرید
اختلال وسواس فکری عملی چگونه درمان می شود؟
هیچ راه حل سریعی برای OCD و اختلالات مرتبط وجود ندارد، اما گزینه های درمانی وجود دارد که می تواند کمک کند. OCD را می توان با استفاده از درمان هایی مانند مدیریت اضطراب، درمان شناختی رفتاری (CBT)، مواجهه و پیشگیری از پاسخ (ERP) و گاهی اوقات با دارو درمان کرد. اکثر افراد مبتلا به OCD تشخیص داده شده از این درمان ها سود خواهند برد.
در برخی موارد، که درمان‌های استاندارد نتایج مطلوب را به دست نمی‌آورند، درمان‌های فشرده‌تر مانند مراکز درمان فشرده، کلینیک‌های سرپایی تخصصی و درمانگران متخصص می‌توانند مورد بررسی قرار گیرند.
